Türkiye’nin kalkınma hedefleri çerçevesinde, yarı iletken çip tasarımı ve üretimi alanındaki işbirliklerinin üniversiteler, kamu ve özel sektör arasında teşvik edilmesi amaçlanıyor.
12. Kalkınma Planı’ndan (2024-2028) yaptığı derlemeye göre, AR-GE’ye dayalı rekabetçi, yüksek katma değerli ve yüksek teknolojili ürünlerin üretiminin ve ihracatının artırılması amaçlanıyor. Bu kapsamda, savunma elektroniğinde tasarımı ve üretimi yerli olarak gerçekleştirilen teknolojilerin, sivil alandaki uygulamalara transferi ve ticarileşmesine yönelik destekler sağlanacak.
Elektronik sektöründe ithal bağımlılığı yüksek ara malların yerli üretimi desteklenecek. Elektronik bileşenlerin, iletişim ekipmanlarının ve test aletlerinin imalatı alanında faaliyet gösteren KOBİ’lerin sayısı artırılacak ve mevcutlarının büyümesine katkı verilecek.
5G ve ötesi teknolojilerde, sanayi, tarım, ulaşım, enerji gibi dikey sektörlerin ihtiyaçlarını baştan sona karşılamak amacıyla cihazlar ve uygulamalar geliştirmek için çalışmalar yürütülecektir. Aynı zamanda, 6G teknolojileri için AR-GE ve yatırım faaliyetleri gerçekleştirilecektir.
Yarı iletkenler ve bileşen teknolojileri geliştirilerek, bu alandaki yatırımlar teşvik edilecektir. Ayrıca, üniversiteler, kamu ve özel sektör arasındaki işbirlikleri, yarı iletken çip tasarımı ve üretimi konusunda desteklenecektir. Yenilenebilir enerji kaynakları için gerekli güç devreleri ve elektronik bileşenlerin tasarımı ve üretimi için yarı iletken çalışmaları teşvik edilecektir. Aynı zamanda, elektrik motorlarının alt bileşenlerinden olan kalıcı mıknatıs gibi kritik bileşenlerin üretimine destek verilecektir.
Yapay zeka ve nesnelerin interneti ekosistemlerinde kullanılan donanım ve yazılım ürünlerinin yerli imkanlarla üretilmesi teşvik edilecektir. Savunma, havacılık ve uzay sistemlerinde kullanılan “ileri seyrüsefer destek sistemleri” alanında yapay zeka çip tasarımı ve üretimi sağlanacaktır. Siber güvenlik alanında uluslararası standartlara uyum sağlanacak ve Türkiye’nin uluslararası projelere katılımı teşvik edilecektir.
“Yerli makine kullanımını sağlayan devlet yardımları oluşturulacak”
Makine sektöründe, verimliliği ve dayanıklılığı artırma, rekabetçi ve yüksek teknolojiye sahip üretim altyapısını geliştirme, ikiz dönüşümü gerçekleştirme ve yerli üretimi teşvik ederek küresel pazardaki payı artırma hedeflenmektedir. Bu bağlamda, sektördeki firmaların verimlilik düzeyini ölçen, sertifikalandıran ve verimliliği artıran faaliyetlere destek sunulacaktır. Ayrıca, “Makine Kalite Belgesi” uygulaması teşvik edilerek yaygınlaştırılacak ve sektördeki akademik ve sektörel uzmanların veri tabanı oluşturulacaktır. Ayrıca, yerlileştirme programlarında kullanılmak üzere sektörün ihtiyaç duyduğu “ara malı envanteri” hazırlanacaktır.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından desteklenen makine sektörü AR-GE ve tasarım merkezlerinin niteliklerinin geliştirilmesine yönelik programlar tasarlanacaktır. Ayrıca, sektörün ihtiyaç duyduğu endüstriyel tasarımcı ve yazılımcılara yönelik programlar oluşturulacaktır.
“Depreme karşı dayanıklı binalar için kompozit malzemelerin kullanımı yaygınlaştırılacak”
Planda ayrıca, diğer imalat sanayi sektörlerinden olan tekstil, giyim, deri, metalik olmayan mineral ürünler, ana metal ve mobilya sanayi sektörlerinde katma değeri yüksek ürünlerin üretilmesi hedeflenmektedir. Bu sektörlerde, ham madde güvenliğini artırmak amacıyla alternatif ham madde araştırmaları ve doğal ile sentetik elyaf ham maddelere yönelik yatırımlar teşvik edilecektir.
Ayrıca, teknik tekstil alanında standartlar oluşturularak sektörün gelişimine katkı sağlanacaktır. Teknik tekstil ve kompozit malzemeler, yeni binalarda ve mevcut binaların depreme karşı dayanıklı hale getirilmesinde yaygın bir şekilde kullanılacaktır. Metalik olmayan mineral ürünler sektöründe, sürdürülebilir ve yeşil dönüşüme uygun üretimlerin yapılması hedeflenmektedir. Bu çerçevede, yerli ham madde ve ara girdi kullanımı artırılacak, enerji maliyetleri düşürülecek ve yerli üretim teknolojileri geliştirilecektir.
Mobilya sanayisinde çevre dostu mobilyaların üretimi ve kullanımı teşvik edilecek, artırılmış gerçeklik ve e-ticaret uygulamaları yaygınlaştırılacak, yenilikçi tasarımlar, üretim yöntemleri ve markalaşma ile katma değer ve ihracatın artırılması sağlanacaktır. Ana metal sanayisinde girdi tedariki güvence altına alınacak, standart dışı ve kalitesiz ürün ithalatı engellenecek, yerli sanayinin ihtiyaç duyduğu ve Türkiye’de üretimi olmayan ana metal sanayi ürünlerinin üretimine imkan sağlanacaktır.
