Türkiye, bilim, teknoloji ve yenilik kapasitesini artırmak amacıyla yeni bir paradigma ve üç aşamalı bir plan üzerine odaklanırken, kümelenmeler ve teknoloji geliştirme bölgeleri gelecekte AR-GE merkezlerine dönüşecek.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından hazırlanan 2024-2028 dönemi Stratejik Planı’ndan elde edilen bilgilere göre, Bakanlık, AR-GE ve yenilik kapasitesini güçlendirerek Türkiye’yi yüksek teknoloji alanında küresel ölçekte rekabetçi bir konuma yükseltmeyi hedefleyen yeni projelere odaklanmıştır.
Bu çerçevede, öncelikli hedef, kümelerin rekabetçiliğinin ve verimliliğinin artırılmasıdır. Bu sayede, dünya ihracatından daha fazla pay alabilen, ağırlıklı olarak yüksek teknolojili ürünlerin üretildiği, nitelikli iş gücüne sahip bir sanayi dönüşümü hedeflenmektedir. Bu amaç doğrultusunda kümelenme girişimleri desteklenecektir.
İkinci olarak, AR-GE ve tasarım merkezlerindeki AR-GE ve yenilik faaliyetlerini artırmak için ekosistemin yetkinlik, işbirliği, yönetişim, finansman gibi alanlardaki gelişimine yönelik önlemler alınacaktır.
Üçüncü adımda, TGB’lerdeki AR-GE faaliyetlerinin geliştirilmesi için ekosistemin altyapı, yetkinlikler, işbirliği, yönetişim, finansman gibi konulardaki gelişimine yönelik çalışmalar gerçekleştirilecektir.
Yeni dönemde özellikle kümelenmelerin ve TGB’lerin AR-GE merkezlerine dönüşmesi öngörülmektedir.
Mükerrer Yatırımlar Değil, Yeni İşler Öncelik Olacak
Kümelenme faaliyetleri çerçevesinde, sanayi alanında üretim ve yatırım ortamının oluşturulması, sanayinin planlı gelişimi ve rekabet gücünü artırmaya yönelik işbirliklerine destek sağlanması hedeflenmektedir.
Plan döneminde, yüksek katma değerli yeni teknolojilere kümelerin mükerrer yatırımlar yapmasını engellemek için çeşitli stratejiler uygulanacaktır.
Bu bağlamda, paydaşlarla yakın işbirliğinin sağlanması, Kümelenme Destek Programı’nda gerekli düzenlemelerin yapılması ve ekosistemin takip edilmesi planlanmaktadır.
Geçen yıl desteklenen kümelenme birlikteliklerinde yer alan firma sayısı 300 iken, bu yıl 450’ye, 2025’te 475’e ve 2028’de 505’e çıkarılması hedeflenmektedir.
Söz konusu hizmetlerin hayata geçirilmesi için 140 milyon liralık bir bütçe ayrılmıştır.
TGB’lerde Firma ve Personel Sayısı Artacak
TGB’ye ilişkin çalışmalar kapsamında, firma sayısının her yıl 1000 adet artırılarak bu yıl 11 bine, 2028’de ise 15 bine ulaşması, personel sayısının ise bu yıl 115 bine, gelecek yıl 125 bine ve 2028’de 165 bine çıkması öngörülmektedir.
Bölge dışındaki kuluçka merkezi sayısı da artırılacaktır. Bu yıl 7’ye çıkması planlanan merkez sayısının 2028’de 17’ye ulaşması hedeflenmektedir.
Faaliyete geçmiş toplam TGB sayısının da bu yıl 91, 2025’te 92 ve 2028’de 100 olması beklenmektedir. Bu çalışmalar için 6 milyar 94 milyon liralık bir harcama öngörülmüştür.
Yeni dönemde, söz konusu hedeflere yönelik teşvik ve destek mekanizmaları uygulamaya alınacak, TÜBİTAK, KOSGEB, kalkınma ajansları gibi Bakanlığa bağlı ve ilgili kuruluşlarla işbirliği yapılacaktır.
