Sera gazı emisyonlarının azaltılmasında etkili olan ekonomik modeller arasında karbon denkleştirme ve karbon kredileri yer alıyor.
Karbon kredileri, sera gazı emisyonlarının kontrolü için izin belgesi işlevi görüyor. Bir şirket, belirli bir miktarda karbon salımı için izin elde etmek amacıyla karbon kredisi satın alabiliyor. Satın alınan karbon kredilerinden elde edilen gelir, şirketlerden kanun yapıcılara aktarılıyor. Ayrıca fazla kredisi olan şirketler, kredilerini başka şirketlere de satabiliyor.
Şirketler, sera gazı emisyonlarını azaltmak için biyolojik çeşitliliği koruma, orman restorasyonu ve yenilenebilir enerji gibi çevre dostu projelere yatırım yaparak karbon denkleştirme sağlayabiliyorlar. Bu yolla şirketlerin çevreye olan etkileri azaltılırken aynı zamanda sürdürülebilir kalkınmaya da destek olunuyor.
Sera gazı emisyonlarını azaltmaya yönelik bir mekanizma olan karbon kredilerinin ticareti, karbon piyasalarında gerçekleştiriliyor. Bu piyasada şirketler, emisyonlarını dengelemek için karbon kredileri satın alabiliyor. Karbon piyasası, düzenlenmiş ve gönüllü karbon piyasası olmak üzere iki farklı kategoride inceleniyor.
Düzenlenmiş karbon piyasaları, genellikle bölgesel veya ulusal düzeyde belirlenmiş ticaret düzenlemelerine dayanarak oluşuyor. Bu piyasalar, sera gazı emisyonlarını azaltmak için belirli sektörlerin tespit edilmesi ve belli bir emisyon limitinin uygulanması zorunluluğunu getiriyor. Bu piyasada, emisyon limitini aşan şirketler, karbon kredileri satın alarak emisyon salımlarını azaltabiliyorlar. Düzenlenmiş karbon piyasaları genellikle yasal düzenlemelere tabi oluyor ve emisyon azaltım hedeflerinin gerçekleştirilmesine katkı sağlıyorlar. Çoğu şirket, her yıl aldıkları kredi sayısının karşılayabileceğinden daha fazla emisyon üretiyor. Bu şirketler karbon emisyon üst sınırını aştıklarında düzenleyici piyasaya yöneliyor.
Gönüllü karbon piyasası, sera gazı emisyonlarını azaltmak veya dengelemek için karbon kredileri satın alabileceğiniz bir piyasadır. Bu piyasa, sürdürülebilirliğe yönelik projelere yatırım yapmak isteyen şirketler ve bireyler tarafından tercih edilir. Gönüllü karbon piyasasının geçen yıl yaklaşık 400 milyon dolar değerinde olduğu belirtiliyor ve 2030 yılına kadar 10 ila 25 milyar dolar seviyesine yükseleceği öngörülüyor.
Karbon kredileri ile karbon denkleştirme arasında bir başka önemli fark da bulunuyor. Karbon kredileri genellikle düzenlenmiş karbon piyasalarında ticareti yapılırken, karbon denkleştirme projeleri genellikle gönüllü karbon piyasalarında yer alıyor.
