“Karbon Fiyatlandırmasının Durumu ve Eğilimleri” raporuna göre, karbon vergileri ve emisyon ticaret sistemi gelirleri 95 milyar dolara ulaştı.
Dünya Bankası tarafından yayımlanan”Karbon Fiyatlandırmasının Durumu ve Eğilimleri” raporu, küresel enerji kriziyle mücadelede hükümetlerin attığı adımları, gelişmekte olan ekonomilerdeki emisyon ticaret sistemleri (ETS) ve karbon vergisi uygulamalarındaki ilerlemeleri ele aldı.
Rapora göre, karbon vergileri ve emisyon ticaret sistemlerinin gelirleri 2022 yılında yüzde 10 artarak 95 milyar dolarla rekor seviyeye ulaştı. Bu gelir artışı, yüksek enflasyon, mali sıkıntılar ve enerji krizleri gibi zorluklarla karşı karşıya olmasına rağmen gerçekleşti. Gelirlerin büyük bir kısmı AB emisyon ticaret sistemi üzerinden elde edildi.
ETS’lerden ve karbon vergilerinden elde edilen gelirlerin yaklaşık yüzde 40‘ı “yeşil harcamalara” ayrıldı, yüzde 10‘u ise haneler ve işletmelere aktarıldı.
Karbon vergileri ve emisyon ticareti yükseliyor
ETS ve karbon vergisi uygulamaları gelişmekte olan ekonomilerde de yaygınlaşmaya başladı. Türkiye, Şili, Malezya, Vietnam ve Tayland gibi ülkeler, doğrudan karbon fiyatlandırmasını uygulamaya yönelik çalışmalarını sürdürdüler. Hâlihazırda uygulanmakta olan karbon vergileri ve emisyon ticaret sistemlerinin yaklaşık yarısında fiyat artışı gözlemlendi. Ancak bazı ülkeler, yükselen enflasyon ve Rusya-Ukrayna savaşının küresel enerji arzı risklerini artırması nedeniyle karbon vergilerinin fiyatlarını artırmak ve ETS kapsamını genişletmek gibi adımları sonraya bıraktı.
Ayrıca karbon vergileri ve emisyon ticaret sistemleriyle kapsanan küresel emisyonların payı son on yılda yüzde 7‘den yüzde 23‘e yükseldi.
Raporda, karbon vergileri ve emisyon ticaret sistemlerinden elde edilen gelirlerin düşük karbonlu bir geleceğe geçişin bir parçası olarak sürdürülebilir ekonomik toparlanmayı desteklemek, daha geniş mali reformları finanse etmek, inovasyonu teşvik etmek ve topluluklara yatırım yapmak için önemli bir kaynak olduğu vurgulandı. Bu gelirler, yeşil teknolojilerin geliştirilmesi, enerji dönüşüm projeleri ve çevresel sürdürülebilirlik hedeflerinin desteklenmesi gibi alanlarda kullanılarak ekonomik büyümeye ve toplumsal kalkınmaya katkı sağlıyor. Ayrıca bu kaynakların etkin ve adil bir şekilde dağıtılmasıyla ekonomik eşitsizliklerin azaltılması ve toplumun geneline yayılan sosyal faydaların sağlanması hedefleniyor.
