Ember’ın “Küresel Elektrik Görünümü 2023” raporuna göre fosil yakıtların elektrik üretimindeki yerini yenilenebilir enerji kaynakları alıyor.
Küresel nüfus ve sanayileşmenin artması, onlarca yıldır elektrik talebini yükseltiyor. Ancak yenilenebilir enerji kaynaklarının gelişimi, elektrik talebinin hızlı artışına yetişemiyor. Bu yüzden fosil yakıt kullanımı artıyor ve elektrik sektörüne bağlı emisyonlar da hızla artış gösteriyor. Son raporlar, bu olumsuz eğilimin yavaş yavaş tersine dönmeye başladığını ortaya koyuyor. Yenilenebilir enerji kaynaklarının daha yaygın kullanımı, elektrik üretimindeki fosil yakıt payını azaltıyor ve çevresel sürdürülebilirliği artırıyor.
Ember’ın “Küresel Elektrik Görünümü 2023” raporuna göre, rüzgâr ve güneş enerjisi bu yıl elektrik üretimindeki payını yüzde 12‘ye yükselterek yeni bir rekora imza attı.
2022’de küresel elektrik talebi bir önceki yıla göre yüzde 2,5 artarak yükseldi. Ancak, bu artışın yüzde 80‘i rüzgâr ve güneş enerjisi gibi yenilenebilir kaynaklarla karşılandı. Önümüzdeki yıl ise talepteki artışın tamamının yenilenebilir enerji kaynakları tarafından karşılanması bekleniyor. Rapora göre, bu artışın yanı sıra enerji krizinin yaşanmasıyla birlikte REPowerEU ve Enflasyon Azaltma Yasası gibi büyük çaplı yeni düzenlemeler de etkili oldu.
Yenilenebilir enerji kaynaklarının elektrik üretimindeki rekor seviyedeki artışına rağmen, fosil yakıtların dünya elektrik üretimindeki payı 2022’de yüzde 61 olarak hesaplandı.
2022’de kömürün elektrik üretimindeki payı yüzde 36‘ya yükselerek bir önceki yıla göre yüzde 1,1 artış gösterirken, gazın payı yüzde 0,2 düşüşle yüzde 22 olarak hesaplandı. Bu durumda, kömür dünya genelinde hala en büyük elektrik kaynağı olarak öne çıkmaktadır.
Çin, 2022 yılında dünya genelindeki rüzgâr enerjisi kapasitesinin yaklaşık yarısını ve güneş enerjisi kapasitesinin yaklaşık yüzde 40‘ını artırarak güneş ve rüzgâr enerjisi üretiminde en üst sıraya yerleşti. Aynı yıl, Avrupa Birliği’nde elektrik üretiminde güneş ve rüzgâr enerjisi payı yüzde 22 seviyesine ulaştı.
Ember’ın “Küresel Elektrik Görünümü 2023” raporuna göre, Türkiye’de geçen yıl elektrik üretiminde güneş ve rüzgâr enerjisi payı yüzde 15 olarak kaydedildi. Raporda ayrıca Türkiye’de hidroelektrik santrallerinin elektrik üretimi 2022’de yüzde 20 arttı ve bunun sonucunda gaz kullanımında yüzde 32 azalma oldu.
Ember raporunda, yenilenebilir enerji kaynaklarının hızla büyümesiyle birlikte fosil yakıt kullanım payının düşüşe geçeceği öngörülüyor. Rapor, “Enerji sektörü emisyonları, 2022’den sonra daha yüksek bir seviyeye ulaşamayabilir.” ifadelerine yer veriyor. Bu bulgular doğrultusunda Ember, 2022’nin “dünyanın temiz enerjiye geçişinde bir dönüm noktası” olarak anılabileceğini belirtiyor.
