Dünya Bankası, Avrupa ve Orta Asya’da güvenli, uygun maliyetli ve temiz enerji arzını artırmak için enerji verimliliğini hızlandıracak bir girişim başlattı.
Banka, Avrupa ve Orta Asya’da 10 yıllık bir dönemi kapsayan E3 Programı ile 63 TWh enerji tasarrufu ve 18,7 milyon ton CO2 azaltımı hedeflendiği belirtildi. Dünya Bankası tarafından 1,46 milyar dolar finansman sağlanacak; ek olarak kamu, özel sektör ve kalkınma sektöründen 2,4 milyar dolarlık finansman harekete geçirilecek. Başlangıçta, 4 ülkedeki enerji verimliliği programları için özel olarak fon ayrıldı ve daha fazla ülkenin programa dahil olması planlanıyor.
Yatırımlar, kamu tesisleri, konutlar, elektrikli cihazlar, sanayi modernizasyonu ve bölge ısıtma sistemleri için iyileştirmeleri hedefliyor. Proje, Moldova’daki M-GROW programından sağlanan 5 milyon dolarlık hibe ile destekleniyor.
E3 Programı ilk aşamada, Türkiye’de merkezi hükümet binalarının yenilenmesine 300 milyon dolarlık Dünya Bankası finansmanı ve Moldova’da eğitim tesisleri ve bölgesel ısıtma sistemleri için 54,5 milyon dolarlık finansman sağlanacak. Diğer ülkeler için projeler planlanıyor. Program zaman içinde, kamu finansmanlı küçük ölçekli enerji verimliliği projelerinden ticari finansmanlı ulusal programlara geçişi destekleyecek. Yatırım risklerini azaltacak, yeni iş modellerini test edecek ve ticari finansmanı teşvik edecek sübvansiyonlar üzerinde odaklanacak.
18 ülke, 2030’a kadar yıllık enerji verimliliği artış oranlarını ikiye katlamayı hedefliyor. Ancak bölgede enerji açısından verimsiz, karbon yoğunluklu ekonomiler bulunuyor. E3 programı, yüksek işlem maliyetleri, kural ve standart eksiklikleri gibi piyasa sorunlarını ve davranış değişikliği ihtiyaçlarını ele alarak enerji verimliliği yatırımlarına destek olacak. Program, politikaları güçlendirecek, sağlam kurumlar geliştirecek, güvenilir veri sağlayacak, piyasa yeteneklerini artıracak ve özel sermayeyi teşvik edecek.
Programda uluslararası finansal kuruluşları ve donör ortakları içeren bir koalisyon oluşturulacak. Enerji Sektörü Yönetim Yardım Programı’ndan başlangıçta 5 milyon dolarlık hibeyle finanse edilecek bölgesel ağ, bilgi alışverişi ve ülke yaklaşımlarını koordine ederek politika oluşturma, program tasarımı ve enerji verimliliği önlemlerinin ölçülmesi gibi konularda rol oynayacak.
E3 programı, ECARES Programı ile eş zamanlı olarak enerji güvenliğini artırmayı, enerjiye uygun maliyetli erişimi ve temiz enerjiye geçişi desteklemeyi amaçlıyor. ECARES programı temiz enerji arzına odaklanırken, E3 programı enerji talebini azaltmayı hedefliyor.