Fitch’in “Dünya GSYH’sinin Karbonsuzlaşma Hızı Hala Yetersiz” başlıklı raporuna göre, dünya genelinde karbon emisyonları, özellikle gelişmekte olan ekonomilerde yüksek seviyelerde kalmaya devam ediyor. Bu ülkelerde karbon yoğunluğunda beklenen düşüş henüz gerçekleşmedi. Küresel enerji tüketimindeki payları giderek artan bu ülkeler, dünya genelindeki karbonsuzlaşma çabalarını da yavaşlatıyor.
2023 Yılında Karbon Emisyonları Yüzde 1,8 Arttı
2023 yılı itibarıyla dünya ekonomisi yüzde 2,9 büyüme kaydederken, karbon emisyonları yüzde 1,8 oranında arttı. Küresel gayrisafi yurt içi hasılaya (GSYH) oranla emisyonlar yalnızca yüzde 1 oranında azaldı. Son 25 yılın ortalaması ile aynı seviyede olan bu oran, 2050 yılına kadar net sıfır emisyon hedeflerine ulaşmak için gereken yüzde 8’lik yıllık düşüş hızının oldukça gerisinde kalıyor.
Gelişmiş ülkelerde ise karbon emisyonları 2023’te yüzde 4,2 oranında düşerken, ekonomik büyüme yüzde 1,8 seviyesinde gerçekleşti. 1970’ten bu yana en düşük seviyelerine gerileyen emisyonlar, enerji verimliliği ve karbon yoğunluğundaki düşüş sayesinde başarıldı. Ancak bu olumlu tablo, gelişmekte olan ekonomilerde aynı hızda ilerlemedi.
Gelişmekte olan ekonomilerde 2023 yılında hem karbon emisyonları hem de ekonomik büyüme yüzde 4,7 oranında arttı ve bu performans, son on yılın en kötü verisi olarak kaydedildi. Bu ülkelerin dünya enerji tüketimindeki payı ise yüzde 64’e yükseldi. Rapora göre, temiz enerji yatırımlarının yetersizliği, özellikle Çin dışındaki gelişmekte olan ülkelerde karbonsuzlaşma sürecinin önündeki en büyük engellerden biri olarak öne çıkıyor.
Küresel Liderler
Fitch’in raporu, temiz enerji yatırımları konusunda Çin ve gelişmiş ekonomilerin lider konumda olduğunu vurguluyor. Bu ülkeler, karbonsuzlaşma süreçlerini hızlandırmak için büyük yatırımlar yaparken, gelişmekte olan ekonomilerde bu alandaki eksiklikler sürdürülebilir bir geleceğin önünde önemli bir engel olarak görülüyor.