Bu bilim insanları iklim değişikliğiyle mücadeleye yardımcı olmak için yörüngeye devasa bir ‘güneşlik‘ yerleştirmek istiyor. Bu sayede küresel ısınmanın da azaltılacağı düşünülüyor.
Bu fikir yıllardır tartışılageliyordu, ancak Planetary Sunshade Foundation (Gezegensel Güneşlik Vakfı) tarafından desteklenen ve yaklaşımın pratikliğine vurgu yapan makaleler yayınlanmaya başlamış durumda. Vakıf, gezegensel bir güneşliğin Güneş radyasyonu yönetimi için en etkili çözüm olabileceğini ve Dünya’da devam eden iklim değişikliğine karşı küresel çabaların önemli bir parçası olarak görülmesi gerektiğini belirtiyor. Ancak, bu, planın “çılgın” olduğu gerçeğini değiştirmiyor.
Isınmanın etkileri şimdiden görülüyor
İklim değişikliğinin en kötü etkilerini önleme amacıyla üç ana strateji bulunmaktadır: Emisyonların azaltılması, karbon dioksitin uzaklaştırılması ve Güneş radyasyonu yönetimi.
Dünya genelinde, ortalama sıcaklığın mevcut ortalamalara göre 1.5 santigrat derecenin üzerine çıkmaması için uluslararası bir anlaşma bulunmaktadır. Ancak gerçek şu ki, ortalama sıcaklık artışı ne kadar düşük olursa, iklim etkileri de o kadar düşük olacaktır.
Yine de, iklim değişikliği araştırmacıları, önümüzdeki on yıl içinde gezegenimizin 1.5°C sıcaklık artışını aşabileceğini bildirmektedirler. Bu süreçte, aşırı hava olayları, deniz seviyesindeki yükselme eğilimleri, yaygın yangınlar ve eriyen buzullar da artmış durumdadır.
Dünya’yı güneşlik ile örtmek?
Planetary Sunshade Foundation’ın İcra Direktörü Morgan Goodwin, mevcut karbonsuzlaştırma stratejilerinin gerekli olmakla birlikte yaşanabilir bir gezegen için yetersiz olduğunu belirtiyor. Goodwin, verdiği demeçte, “İklim değişikliğinin en kötü etkilerinden kaçınmak için dünya fosil yakıt kullanımını hızla sonlandırmalı, atmosferden gigatonlarca karbonu uzaklaştırmalı ve gelen Güneş radyasyonunu sınırlandırmalıdır” diyor.
Güneş radyasyonunu azaltmak için önerilen “güneşlik” projesinin, tüm yöntemler arasında öne çıkan bir konsept olduğunu ve bu projeye yatırım yapmanın birçok avantaja sahip olduğunu belirtiyor.
“Güneşlik” olarak adlandırılan uzayda “mega yapı”, Güneş-Dünya Lagrange-1 noktasına kurulacak. Yerleştirildiğinde, Güneş ışığını uzaya geri yansıtarak radyatif zorlamayı (sera gazı emisyonları nedeniyle ısının atmosferde hapsolması) azaltacak.
Vakıf, halihazırda uçurulmuş olan ilk güneş yelkeni teknolojisinin kullanılarak bir Planetary Sunshade (Gezegensel Güneşlik) inşa etmenin mümkün olduğunu belirtiyor. Vakfa göre, iki potansiyel güneşlik yapım stratejisi bulunmaktadır. Vakfın web sitesinde “her iki seçeneğin de peşindeyiz ve eğer gezegensel bir güneşlik inşa edilirse, inşaatın ilk aşamalarının Dünya’dan fırlatılan bir mimari olacağı, sonraki aşamalarda ise uzay kaynaklarının ve uzay içi inşaatın kullanılacağı” ifadesi yer almaktadır.
Raporlar neler söylüyor?
Haziran ayında Beyaz Saray, Güneş radyasyonu modifikasyonuna dair kapsamlı bir rapor yayınlamıştı. Raporda, Güneş radyasyonu modifikasyonunun iklim ve çevre üzerindeki etkilerinin belirlenmesi, potansiyel toplumsal ve ekolojik sonuçların değerlendirilmesi, ve araştırmanın uluslararası ortaklar arasında nasıl işbirliği içinde yapılabileceğinin incelenmesi gibi, Güneş radyasyonu modifikasyonuna yönelik daha ileri araştırmalar için bazı temel öncelik alanları vurgulanmıştı.
Rapor aynı zamanda, Güneş radyasyonu modifikasyonunun etkileri üzerine bugüne kadar yapılan araştırmaların kapsamlı bir stratejinin ürünü olmaktan ziyade gelişigüzel ve dağınık olduğunu teyit etmiş, sonuç olarak birçok kritik alanda önemli bilgi boşlukları ve belirsizlikler bulunduğunu belirtmişti.
