UNESCO‘da Enerji Ajansı‘nın düzenlediği ‘Afrika’da Temiz Pişirme Zirvesi‘, hijyen eksikliği yaşayanlara fon ve strateji sunuyor.
IEA, 2024’ü herkesin temiz pişirme erişimine ulaşmasını hedefleyerek küresel liderleri ‘Afrika’da Temiz Pişirme Zirvesi’nde bir araya getiriyor. İcra Direktörü Dr. Fatih Birol, ‘Komşunuzun evi yanıyorsa, ona yardım edersiniz. Afrika bizim komşumuz’ diyerek bu sorunun önemine vurgu yaptı.
Dünya genelinde 2,3 milyar insan, sağlığa zararlı kirleticilerin yayılmasını engelleyen yakıtlar ve ekipmanlara erişimden yoksun. Afrika’da her dört kişiden biri, açık ateşlerde pişirme yaparak kadınlar ve çocuklar arasında erken ölümlere yol açan ikinci büyük nedeni oluşturuyor. EA’nın verilerine göre, Afrika’da temiz pişirme için yıllık sadece 4 milyar dolarlık yatırım gerekli. Bu yatırım, yaklaşık yarım milyon kadın ve çocuğun erken ölümünü önleyebilir. Dr. Birol, ‘Bu büyük zorluk, nispeten mütevazı bir yatırımla çözülebilir,’ diyerek Avrupa’nın çözüm kapasitesine dikkat çekti.
Zirve, Tanzanya Cumhurbaşkanı Samia Suluhu Hassan, Norveç Başbakanı Jonas Gahr Støre, IEA İcra Direktörü Dr. Fatih Birol ve Afrika Kalkınma Bankası Başkanı Dr. Akinwumi A. Adesina‘nın eş başkanlığında gerçekleşiyor. Yaklaşık 50 hükümetten temsilciler, birçok devlet başkanı ve bakan zirveye katılıyor. COP28 başkanı Sultan Al-Jaber, BAE’nin katkılarını paylaşacak.
Karbon Kredilerine Artan Talep Oluşturulacak
Finans topluluğu, temiz pişirme için daha fazla fon sağlamayı taahhüt ederken, hayırsever ortaklar enerji portföylerinin büyük bir kısmını temiz pişirmeye ayırmayı vadeder. Ayrıca, kalkınma ortakları özel sermaye kolları aracılığıyla daha fazla temiz pişirme finansmanı sağlamayı taahhüt ederken, karbon piyasası topluluğu temiz pişirme projelerinden kaynaklanan karbon kredilerini artırmayı ve bu tür kredilere talebi artırmak için ülkeler, şirketler ve aracılarla işbirliği yapmayı vadeder. Temiz pişirme yakıtlarına geçiş, iklim değişikliğini hafifletebilir. IEA’nın raporuna göre, 2030’a kadar bu geçişle 1,5 gigaton CO2 eşdeğerinde net bir azalma sağlanabilir. Dr. Birol, ‘Bu büyük zorluğu, mütevazı bir yatırımla çözebiliriz’ diyerek Avrupa’nın çözüm kapasitesine dikkat çekti.