PwC Türkiye’nin bu yıl ikincisini gerçekleştirdiği Yurt Dışı Yatırımları Araştırması, Türkiye’den yurt dışına yapılan yatırımların güncel durumunu ve geleceğe yönelik beklentileri ortaya koyuyor. Rapora göre, Türk şirketleri için Avrupa ve ABD en çok tercih edilen yatırım bölgeleri olmaya devam ederken, karar alma süreçlerinde coğrafi konum, pazar büyüklüğü, politik istikrar ve regülasyonlar en önemli kriterler olarak öne çıkıyor.
Türk Şirketleri Hangi Ülkeleri Tercih Ediyor?
Araştırma sonuçlarına göre, Almanya, Hollanda ve ABD en çok doğrudan yatırım yapılan ülkeler arasında yer alıyor. Geçtiğimiz yıl listenin başında yer alan Romanya, bu yıl dördüncü sıraya gerilerken, Birleşik Krallık, Rusya, İspanya, Mısır ve Birleşik Arap Emirlikleri de yatırım yapılan diğer önemli ülkeler arasında bulunuyor. Katılımcıların %89’u önümüzdeki üç yıl içinde yeni yatırımlar planladıklarını belirtiyor. Avrupa %25 ile ilk sırada yer alırken, Kuzey Amerika %22, Avrasya %15 ve Afrika %12 payla sıralamada yer buluyor.
Yatırımlarda Verimlilik ve Büyüme Artışı
Türk şirketlerinin yurt dışı yatırımlardan memnuniyet oranı giderek yükseliyor. 2023’te yurt dışı yatırımlarının toplam ciro içindeki payı %50’den fazla olan şirketlerin oranı %17 iken, 2024’te bu oran %29’a yükseldi. Bu artış, yatırımların verimli ve kârlı olduğunu gösteriyor. Şirketlerin büyük bölümü, yurt dışındaki müşteri taleplerinin yeni yatırım kararlarında etkili olduğunu belirtiyor.
PwC Türkiye Kıdemli Ortağı Cenk Ulu, küresel pazarlara açılmanın şirketler için rekabet avantajı sağladığını vurgulayarak, şu değerlendirmeyi yapıyor:
Küresel ve yerel gelişmeler ışığında, hedef pazarlara yakın olmak giderek daha önemli hale geliyor. Yeni pazarlarda büyüme fırsatlarını değerlendirmek, her ölçekten şirket için stratejik bir gereklilik. PwC Türkiye olarak, yatırım süreçlerinde şirketlere rehberlik ediyor, stratejilerini oluşturma ve potansiyel zorlukları aşma konularında destek sunuyoruz.
Dikkat Çeken Yatırım Trendleri ve Zorluklar
Araştırmaya göre, geleneksel yatırım yöntemleri olan sıfırdan yatırım (greenfield investment) ve şirket satın almaları (M&A ve brownfield investment dahil) hala ön planda. Ancak, özellikle teknoloji odaklı sektörlerde start-up yatırımları giderek daha fazla ilgi görüyor.
Yurt dışı yatırım sürecinde karşılaşılan başlıca zorluklar ise şöyle sıralanıyor:
- Yetkin insan kaynağı bulma
- İş kültürü farklılıkları
- Hukuki süreçlerin karmaşıklığı
- Regülasyonlara dair bilgi eksikliği
- Yerel pazar dinamiklerine yeterince hâkim olunmaması
- Finansmana erişimde yaşanan sıkıntılar
Başarılı Yurt Dışı Yatırımları İçin Öneriler
Araştırma, yurt dışı yatırımlardan maksimum verim almak isteyen şirketler için önemli ipuçları da sunuyor:
- Detaylı Ön Araştırma: Yatırım öncesi ortalama beş yıl süren pazar analizleri ve test süreçleri kritik öneme sahip.
- Finansal Yapının Analizi: Hedef ülkenin bankacılık sistemi ve finansal mekanizmaları hakkında detaylı incelemeler yapılmalı.
- Vergi ve Hukuk Mevzuatına Hakimiyet: Yerel düzenlemeler ve teşviklerden maksimum fayda sağlamak için uzman desteği alınmalı.
- Yerel Danışmanlık Desteği: Doğru yönlendirmeleri alabilmek için pazar dinamiklerine hakim danışmanlarla çalışılmalı.
- İnsan Kaynağı Yönetimi: Merkez şirket kültürü ile yerel beklentiler arasında denge sağlanmalı.
- Raporlama ve Performans Takibi: Yatırımın başarısını ölçmek için etkili izleme ve değerlendirme sistemleri oluşturulmalı.
PwC Türkiye’nin Yurt Dışı Yatırımları Araştırması, yatırım kararları alacak şirketler için stratejik bir rehber niteliğinde. Özellikle küresel ekonomik belirsizliklerin arttığı bu dönemde, şirketlerin başarılı ve sürdürülebilir büyüme stratejileri geliştirmesi için kapsamlı veriler sunuyor.