Planlı bakım uygulamasının sektörümüz için gerekliliği-zorunluluğu hakkında neler söyleyebilirsiniz?
İşletmelerde bulunan makinelerin kaliteli ve verimli bir üretim yapabilmesi aynı zamanda yıl içinde faal olarak çalışabilmesini sağlamak için planlı bakıma önem vermek gerekiyor. Plansız bakımın yarattığı dezavantajlar, işletmelerde yıl içinde yapılan planlı bakım yönteminin kullanılmasını zorunlu hale getirmiştir. Plansız bakımlar, işletme içinde makine bozulunca veya arıza çıkınca yapılan bakımları içerir. Bu da makinenin üretim kayıplarını artıran ve verimliliği etkileyen en önemli faktörlerdendir.
Makinelerde arızalanma oranının %70’i bakımsızlıktan kaynaklanıyor, buna yönelik neler paylaşabilirsiniz?
Kurumsal büyük makine parklarına sahip sayılı işletmenin dışında, orta ve küçük ölçekli birçok firma bakımı zaman kaybı olarak görmektedir. Takım tezgahı sektöründe favori markalara sahipler ise makinelerinin sanki hiç arıza yapmayacakmış algısı içinde olmaktadırlar. Oysa ki, makinenin ilk kurulduğu günden itibaren üretici firmaların bakım çizelgesinde yer alan günlük, haftalık, aylık ve senelik bakım periyotlarına uymaları gerekmektedir.
Firmalar makine içindeki günlük talaş temizliğine bile önem vermemekte, biriken talaşlar makinenin hareketli birçok aksamına zarar vermektedir. Ayrıca makine kurulduğu günden bugüne kadar aynı hidrolik yağı ile çalıştırılan makinelere rastlanmaktadır. Bakım çizelgelerine göre operatör ve bakım ekibi tarafından yapılacak otonom bakımlar önem arz etmektedir.
Planlı bakım konusunda nasıl bir fizibilite yapıyorsunuz? Sizin firma olarak bu konudaki izlenimleriniz ve gözlemleriniz nelerdir?
Öncelikle makinenin genel durumu konusunda bir ön çalışma yapıyoruz. Makine ana kompanentlerini gözden geçiriyor, çalışmayı engelleyecek bir durum var ise müşteri ile görüşüp orijinal yedek parça ile değiştirilmesini sağlıyoruz. Çünkü bakım kriterleri içinde geometrik protokole uygun ölçümler yapılmakta ve makine bu kabul edilebilir toleranslar içinde ayarlanmaktadır.
Doğru planlı bakım nasıl gerçekleşir?
Planlı yıllık bakımlar, 6 aylık periyotlarda yılda iki defa yapılmaktadır. Bu bakımı yapacak teknik personelin öncelikle iyi bir teknik alt yapıya ve donanıma sahip olması gerekir. Teknik donanım, özellikle makinenin geometrik kontrollerinin tam olarak yapılabilmesi açısından en önemli araçlardır.
- Bakımın ilk safhası makineyi tekrar teraziye almak ile başlar ve aşağıdaki aşamalardan geçer.
- Özel ekipmanlar ile makine üreticisinin standardında yer alan geometrik ölçümler protokole göre yapılır.
- Makinenin kinematiği gözden geçirilir ve tekrar ayarı yapılır.
- Makine eksenlerini taşıyan kızak sistemi ve hareket veren vidalı mil sistemleri gözden geçirilir.
- Boşlukları ve sesleri kontrol edilir.
- Bu sistemin yağlamasını gerçekleştiren distribütör ve hortumlar kontrol edilir.
- İş mili rulmanları boşluğu ve salgısı özel ekipmanlar ile kontrol edilir.
- Hidrolik güç sistemlerinde kaçak kontrolleri ve temizlik işlemleri yapılır, hortumlar kontrol edilir.
- Pnömatik sistemdeki kaçaklar kontrol edilir ve filtre temizlikleri yapılır.
- Makine üzerinde yer alan tüm kontrol siviçlerinin çalışması test edilir. Kötü durumda olanlar yenisi ile değiştirilir.
- Sarf malzemesi olarak belli periyotlarda değişmesi gereken parçalar değiştirilir ve aşınmaları kontrol edilir.
Yukarıda bahsedilen işlemler bir nevi, makinenin röntgenini çekerek ileride çalışmasını engelleyecek durumları görmek ve olası arızaları oluşmasını engellemek için önlem almaktan ibarettir.
Planlı bakım yaptırmak, firmalara ne gibi avantajlar sağlar?
İşletmelerde maksimum verim ile çalışmak, karlılığı arttırmak, gereksiz duruşların önüne geçmek, küçük arızaların büyük arızalara dönüşmesini önlemek ve makinelerin ömrünü artırarak işletme maliyetlerini düşürmede önemli avantajlar sağlamaktadır.
Firma olarak ne kadar süredir planlı bakım yapıyor ve yaptırıyorsunuz?
Unitec Makina olarak yaklaşık 3 yıldır planlı bakım yapmaktayız. Müşterilerimizi, makineleri imalata aldığımız ilk günden itibaren koruyucu ve planlı bakım konusunda bilinçlendirmekte ve bakım konusunda eğitmekteyiz. Yıllık planlı bakım yaptıran müşterilerimize yıl içerisindeki servis hizmetlerimizde özel indirimlerimiz olmaktadır.
Planlı bakımın imalat sürecine (olumlu) etkilerinden söz edebilir misiniz?
Yıl içerisinde bazı makine aksamlarının yıpranması ile ortaya çıkabilecek arızaları ortadan kaldırmış ve makine duruşlarını minimum seviyelerde tutmuş olursunuz. Makine geometrisini kontrol altında tutarak, işlenen parçalarda hassasiyet ve toleranslardan ödün vermezsiniz.
Planlı Bakımın önemine dikkat çekmek için firmalara neler önerirsiniz?
Firmalar, satın aldıkları makinelerin ilk günkü performans ve hassasiyeti ile çalışmasını istiyorlarsa planlı bakıma çok özen göstermeleri gerekmektedir. Buna dikkat ettikleri taktirde geri dönüşünü fazlasıyla alacaklardır.
Bakımı yapılmayan makinelerin ortaya çıkaracağı masraf ve duruş nedeniyle yaşanacak üretim kayıpları yıl içinde bakım için ayrılan giderin kat kat üzerinde olacaktır. Milli servet niteliğinde olan ve Türkiye endüstrisine büyük katkılar sağlayan makinelerden kolay vazgeçilmesin.
KAYNAKÇA
1.https://gucaktarim.com/metal-isleme-tezgahlarinda-planli-bakimin-onemi/