Bilim insanları, Erboğa (Centaurus) takımyıldızında bulunan “PDS 70” sisteminde, aynı yörüngeyi paylaşan iki “kardeş” gezegenin ilk kanıtlarını keşfettiler.
Gökbilimciler, genç bir yıldızın etrafında Jüpiter benzeri bir gezegenle aynı yörüngeyi paylaşan bir “kardeş” gezegen keşfettiler. Bu keşif aynı zamanda önemli bir dönüm noktası olarak kabul ediliyor. Çünkü bu tür bir yörünge sisteminin varlığı teorik olarak kabul edilse de daha önce gözlem temelli bir kanıt elde edilememişti. Ayrıca, elde edilecek bilgilerin gezegenlerin oluşumuyla ilgili soruları cevaplayabileceği düşünülüyor.
Aynı Yörüngeyi Paylaşan Gezegenler Keşfedildi
Araştırmacılar, Şili’deki Atacama Büyük Milimetre/Milimetre-altı Teleskop Dizisi ALMA‘yı kullanarak Erboğa (Centaurus) takımyıldızında bulunan 370 ışık yılı uzaklıktaki PDS 70 sistemi üzerinde gözlem yapmışlardır. PDS 70 sistemi daha önce keşfedilmiş bir sistemdir ve zaten içinde “PDS 70b” ve “PDS 70c” olarak bilinen iki Jüpiter benzeri gezegenin var olduğu bilinmekteydi. Ancak yapılan takip gözlemlerinde, “PDS 70b” adlı Jüpiter benzeri gezegenin yörüngesinde aktif olarak oluşmakta olan veya çoktan oluşmuş yeni bir gezegeni temsil eden enkaz bulutu tespit edildi.
Madrid Astrobiyoloji Merkezi’nde çalışmanın başyazarı Olga Balsalobre-Ruza, yaptığı açıklamada şunları belirtti: “Yirmi yıl önce, ‘Truva atı’ veya ‘eş yörüngeli gezegenler’ olarak adlandırılan benzer kütleli gezegen çiftlerinin, yıldızları etrafında aynı yörüngeyi paylaşabileceği tahmin edilmişti. İlk defa bu fikrin lehine kanıtlar bulduk.”
Güneş Sistemi’ndeki “Truva Atları”
Yapılan gözlem Truva atı gezegeni bakımından bir ilk olsa da, aslında bilim insanları Güneş Sistemi’nden bu tür durumlara aşinadır. En ünlü örnek, Jüpiter’e Güneş etrafındaki yörüngede eşlik eden 12.000’den fazla kayalık cisimden oluşan bir aile olan Truva asteroitleridir. Bu durum, bilim insanlarına diğer yıldızların yörüngesinde de benzer bir olayın yaşanabileceği konusunda ilham vermiştir.
Ay’ın İki Katı Kütlesinde
Gezegen sisteminin gözlemleri sırasında araştırma ekibi, PDS 70b’nin yörüngesinde Truva atlarının var olabileceği bir noktada bir enkaz bulutu fark etmiştir. Bu bulgular, Truva atı gezegeni ya da oluşum halindeki bir gezegen olabilecek, Ay’ın yaklaşık iki katı kütlesine sahip bir enkaz bulutuna işaret etmektedir. NASA’ya göre, 2018 yılında keşfedilen PDS 70b ötegezegeni üç Jüpiter kütlesine sahiptir ve yıldızının etrafında bir yörüngeyi tamamlaması 119 yıldan fazla sürmektedir. Araştırmacılar, gözlemlerini ve kardeş gezegenlerin keşfini doğrulamak amacıyla PDS 70b ve enkaz bulutunun yıldızın etrafındaki uzun yörünge periyodunda ne kadar ilerlediğini görmek için ALMA’yı kullanabilmek için 2026 sonrasına kadar beklemeleri gerekecektir.
