Avrupa Birliği, Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması’na (SKDM) ilişkin yönetmeliği 16 Mayıs 2023 tarihli AB Resmî Gazetesi‘nde yayımladı.
Avrupa Yeşil Mutabakatı‘nın önemli bir parçası olan Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (SKDM) Yönetmeliği, 16 Mayıs 2023 tarihinde resmi olarak yürürlüğe girdi. AB Resmî Gazetesi’nde yayımlanan bu yönetmelik, Avrupa Birliği’nin iklim değişikliğiyle mücadeledeki taahhütlerini güçlendirmeyi amaçlıyor.
Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (SKDM), 1 Ekim 2023 tarihinden itibaren uygulanmaya başlayacak. Geçiş dönemi ise Ocak 2026‘ya kadar devam edecek ve bu süre zarfında SKDM kapsamına giren ürünlerin sera gazı emisyonlarının ithalatçılar tarafından raporlanması gerekecek. İthalatçılar için ilk raporlama dönemi 31 Ocak 2024 tarihinde sona erecek. Emisyon raporlama sürecine ilişkin kurallar ve gereklilikler, AB Komisyonu tarafından kabul edilecek ve uygulamayla ilgili bir yasayla detaylı olarak belirlenecek.
Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (SKDM), ilk olarak yoğun karbon salımı gerçekleştiren ve en büyük karbon kaçağı riskine sahip sektörler olan çimento, demir ve çelik, alüminyum, gübre, elektrik ve hidrojen sektörlerine uygulanacak. Aşamalı bir şekilde devreye girdikten sonra SKDM’nin genişletilmiş kapsamı, Avrupa Birliği Emisyon Ticaret Sistemi (AB ETS) kapsamındaki emisyonların yüzde 50‘den fazlasını içereceği öngörülüyor.
İthalatçılar, Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması Sertifikası Alacak
SKDM, 1 Ocak 2026 tarihinde tamamen devreye girdikten sonra, ithalatçıların bir önceki yıl üçüncü ülkelerden AB ülkelerine ithal ettikleri ürünlerin miktarını ve gömülü sera gazı emisyonlarını her yıl 31 Mayıs’a kadar bildirmeleri gerekecek. Aynı zamanda bildirilen gömülü emisyon miktarına karşılık gelen sayıda SKDM sertifikası alacaklar. Sertifika fiyatları, AB ETS sistemindeki fiyatları yansıtacak şekilde hesaplanacak. İthalatçılar, üçüncü ülke üreticilerinden aldıkları doğrulanan bilgilere dayanarak, ithal ettikleri ürünlerin üretimi sırasında bir karbon ücreti ödendiğini kanıtlarsa bu bedeli nihai ödemelerinden düşebilecekler.
SKDM’nin 2026-2034 döneminde aşamalı olarak uygulanmasına paralel olarak ilgili sektörde AB ETS kapsamında sağlanan ücretsiz tahsisatlar kaldırılacak. Bu değişiklikle birlikte SKDM’nin etkinleştirilmesiyle birlikte sektördeki ücretsiz tahsisatlar da sona erecek.
AB ETS kapsamındaki diğer sektörlerdeki ürünlerin de SKDM kapsamına dahil edilmesi değerlendirilerek bir rapor hazırlanacak. Bu rapor, dahil edilmelerine ilişkin takvimi de içerecek ve 2030’a kadar olan süreci kapsayacak.
