Rusya ve ABD Kişi Başına Emisyon Liderliğini Paylaşıyor
2023 yılı verilerine göre, dünyadaki en büyük emisyon üreticileri arasında kişi başına düşen karbon emisyonları bakımından Rusya ve ABD başı çekiyor. UNEP’in 2024 Emisyon Açığı Raporu’na göre, Rusya 2023’te kişi başına 19 ton karbon dioksit eşdeğeri (tCO2e) emisyon üretti. ABD ise 18 tCO2e ile Rusya’yı yakından takip etti. Karbon ayak izi bakımından bu iki ülkenin gerisinde kalan Çin’de kişi başına düşen emisyon miktarı yaklaşık yarısı kadar, yani 11 tCO2e olarak kaydedildi.
Çin Toplam Emisyonda Birinci Sırada
Toplam emisyonlara bakıldığında, 2023 yılında Çin 16.000 MtCO2e ile küresel emisyonların yüzde 30’unu oluşturdu ve bu rakam 2022’ye göre yüzde 5,2’lik bir artış gösterdi. ABD ise 5.970 MtCO2e ile toplamda ikinci sırada yer aldı ve küresel emisyonların yüzde 11’ini oluşturdu; ancak 2022’ye kıyasla yüzde 1,4’lük bir azalma gösterdi. Üçüncü sırada bulunan Hindistan ise 4,410 MtCO2e ile küresel emisyonların yüzde 8’ini üretti ve geçen yıla göre yüzde 6,1 artış kaydetti.
G20 Ülkelerinin Emisyonları Artıyor
G20 ülkeleri, 2023 yılında küresel emisyonların yüzde 77’sini oluşturarak 2022’ye kıyasla yüzde 1,8 artış gösterdi. UNEP, tüm Afrika Birliği ülkeleri G20’ye eklendiğinde, 44 ülke olan toplam sayının 99’a çıkmasına rağmen küresel emisyonlarda yalnızca yüzde beşlik bir artış yaşanacağını vurguluyor. Bu veriler, küresel emisyon dağılımındaki büyük farklılıkları gözler önüne seriyor. Gelişmiş ülkelerin toplam emisyonlarıyla kıyaslandığında, en az gelişmiş ülkelerden oluşan 47 ülkenin emisyonlarının yalnızca yüzde üç seviyesinde kalması dikkat çekici.
Arap Yarımadası Ülkeleri
UNEP verilerine göre sadece karbon dioksit emisyonları göz önüne alındığında bazı Arap Yarımadası ülkeleri kişi başına düşen yüksek karbon salımıyla öne çıkıyor. Özellikle Katar, Kuveyt ve Suudi Arabistan, kişi başına en yüksek karbon emisyonuna sahip ülkeler arasında bulunuyor ve karbon ayak izleriyle küresel ölçekte öne çıkıyorlar.
Küresel Eşitsizlik
UNEP’in sunduğu veriler, küresel emisyon yüklerinin ülkeler arasında önemli ölçüde farklılık gösterdiğini ortaya koyuyor. Gelişmiş ülkelerin toplam emisyon oranları ve kişi başına düşen karbon ayak izi dünya ortalamasını büyük ölçüde artırırken, en az gelişmiş ülkeler toplam küresel emisyonun sadece yüzde üçüne katkıda bulunuyor.