Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP), 2023 Emisyon Açığı Raporu’nu yayımladı. Rapora göre, küresel sera gazı emisyonları 57,1 GtCO2e seviyesine çıkarak yeni bir rekora ulaştı. Bu artış, Paris Anlaşması’nın 1,5°C hedefini daha da uzak bir hedef haline getiriyor.
İklim Eylemlerindeki Gecikme 2,6°C Isınmaya Yol Açabilir
Rapor, acil iklim eylemleri alınmazsa dünyanın yüzyıl sonuna kadar 2,6°C’lik tehlikeli bir ısınma yolunda ilerlediğini ortaya koyuyor. Halen uygulanan Ulusal Katkı Beyanları (NDC’ler) yeterli değilken, herhangi bir önlem alınmaması halinde bu artışın 3,1°C’ye kadar çıkabileceği belirtiliyor. Bu durumun ekosistemler, ekonomiler ve toplumlar üzerindeki yıkıcı etkilerinin ciddi sonuçlara yol açabileceği ifade ediliyor.
Paris Anlaşması’nın Hedefleri
UNEP raporu, 1,5°C hedefine ulaşılabilmesi için küresel emisyonların 2030’a kadar %42, 2035’e kadar %57 oranında azaltılması gerektiğini vurguluyor. Küresel sıcaklık artışının 2°C ile sınırlandırılması hedefi içinse 2030 yılına kadar %28, 2035 yılına kadar ise %37 oranında emisyon azaltımı yapılması gerekiyor.
Yenilenebilir Enerji Çözümleri
Rapora göre, güneş ve rüzgâr enerjisi emisyonların azaltılmasında önemli bir potansiyel taşıyor. 2030’a kadar küresel emisyonların %27’sini, 2035’e kadar ise %38’ini azaltabilecek olan bu yenilenebilir kaynaklar, iklim kriziyle mücadelede büyük bir fırsat sunuyor. Ancak bu teknolojilere yönelik yatırımların hızla artırılması gerektiği de vurgulanıyor.
Net Sıfır Emisyon Hedefi için Ek Yatırım Gerekiyor
2050 yılına kadar net sıfır emisyon hedefine ulaşmak için yıllık olarak 0,9-2,1 trilyon ABD doları arasında ek yatırım yapılması gerektiği belirtiliyor. Aksi takdirde, hareketsizlik nedeniyle tarım ürünlerinde azalma, aşırı hava koşulları gibi felaketlerin maliyeti daha ağır olacak. Küresel ekonominin yıllık 110 trilyon ABD doları büyüklüğünde olduğu göz önüne alındığında, kalkınma ihtiyaçlarına yanıt verecek şekilde ek yatırımlar kaçınılmaz hale geliyor.
G20 Ülkeleri Daha Fazla Sorumluluk Almalı
UNEP’in raporuna göre, G20 ülkeleri küresel emisyonların %77’sinden sorumlu durumda. Bu ülkelerin, 1,5°C hedefine ulaşmak için daha fazla sorumluluk alması gerektiği vurgulanıyor. Şubat 2025’e kadar yeni NDC hedeflerinin belirlenmesi gerektiği ve bu hedeflerin 2030’a kadar emisyonları neredeyse yarı yarıya azaltmayı amaçlaması gerektiği ifade ediliyor. Bakü’nün ev sahipliğinde düzenlenecek COP29’un, bu sürece liderlik ederek diğer ülkelere örnek olması bekleniyor.
UNEP’in 2023 Emisyon Açığı Raporu, küresel ısınmayı 1,5°C ile sınırlamanın giderek zorlaştığını ve daha güçlü iklim eylemlerine ihtiyaç olduğunu vurguluyor. Bakü’de düzenlenecek BM İklim Değişikliği Konferansı, ülkelerin bu hedeflere ulaşmak için adım atmaları gereken kritik bir dönüm noktası olabilir.